Grafika polskich tygodników ilustrowanych dla dzieci w drugiej połowie XIX wieku na przykładzie warszawskiego, lwowskiego i poznańskiego „Przyjaciela Dzieci”
Słowa kluczowe:
„Przyjaciel Dzieci” (Lwów 1861-1866), „Przyjaciel Dzieci” (Warszawa 1861-1915), „Przyjaciel Dzieci” (Pelplin/Chełmno 1866-1868), „Przyjaciel Dzieci” (Poznań/Chełmno 1869-1873).Abstrakt
W artykule zaprezentowano wyniki badań grafiki pięciu polskich czasopism dla dzieci, ukazujących się niezależnie w drugiej połowie XIX na ziemiach trzech zaborów pod tytułem - „Przyjaciel Dzieci”.
Do analizy układu graficznego oraz szaty graficznej wykorzystano schemat zaproponowany przez W. Frantza, analizy rzeczowej ilustracji dokonano zgodnie z typologią tematyczną K. Krużela, a formalnej według projektu opracowanego przez autorkę na potrzeby badań ilustracji w czasopismach dla dzieci.
Próby oceny wartości artystycznych ilustracji dokonano w oparciu o autorski model obejmujący elementy składowe przedstawień, a także dynamikę obrazu, ogólny klimat ilustracji, technikę wykonania i wiążący się z nią styl. Wykorzystano także elementy ikonologiczno-ikonograficznej metody analizy dzieła sztuki E. Panofsky’ego.
Bibliografia
Baluch A., Archetypy literatury dziecięcej. Kraków 1992.
Białostocki J., Wybór pism estetycznych. Kraków 2008.
Cieślikowski J., Literatura i podkultura dziecięca. Wrocław 1975.
Frantz W., Szata graficzna gazety. Kraków 1966.
Grabowski S., Na przyszły pożytek. Z dziejów polskiej prasy dla dzieci 1824-1939. Pułtusk 2001.
Grafika prasowa w XIX wieku, red. M. A. Quinkenstein, Kórnik 2007.
Kaniowska-Lewańska I., Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864. Warszawa 1973
Króliński K., Polska literatura dla dzieci i młodzieży. Zarys historyczny z wypisami. Lwów 1927.
Krużel K., Wśród starych rycin. Wybrane zagadnienia opracowania formalnego dawnej grafiki. Kraków 1999.
Kuliczkowska K., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1918. Zarys monograficzny. Materiały. Warszawa 1981;
Literatura dla dzieci i młodzieży. Teoria i krytyka, red. J. Z. Białek, M. Guśpiel, Kraków 1978.
Nikliborc A., Od baśni do prawdy. Szkice z dziejów literatury zachodniej dla dzieci i młodzieży. Warszawa 1981.
Opałek M., Drzeworyt w czasopismach polskich XIX stulecia. Wrocław 1949.
Płażewski I., Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii. Warszawa 1982.
Prasa polska w latach 1864-1918, red. J. Łojek et al., Warszawa 1976.
Rutkiewicz E., Polska książka dziecięca XIX wieku. „W Kręgu Książki” 1986 nr 5, s. 22-36.
Słońska I., Psychologiczne problemy ilustracji dla dzieci. Warszawa 1977.
Tylicka B., Leszczyński G., Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej. Wrocław 2003.
Waksmund R., Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej. Wrocław 2000.
Wartości literatury dla dzieci i młodzieży. Wybrane problemy, red. J. Papuzińska, B. Żurakowski, Warszawa 1985.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
