Polskie biblioteki publiczne w obliczu wyzwań dotyczących migracji z Ukrainy. Propozycja metodologii badań

Autor

  • Grzegorz Gmiterek Uniwersytet Warszawski
  • Anna Jawor Uniwersytet Warszawski
  • Urszula Markowska-Manista Uniwersytet Warszawski
  • Jadwiga Woźniak-Kasperek Uniwersytet Warszawski

DOI:

https://doi.org/10.24917/20811861.20.20

Słowa kluczowe:

Polish public libraries, migration from Ukraine, migration, methodology of research

Abstrakt

The migration of Ukrainians to Poland intensified after Russia’s invasion of Ukraine. The significant rise in migrants has prompted the question of how public libraries can or should serve their needs for cultural, informational, and educational offerings. The purpose of this article is to propose research methodology that diagnoses and confronts how Polish libraries have managed and will continue to manage the needs of migrants from Ukraine.
The specificity of this multifaceted issue will require a transdisciplinary research approach and a compilation of various research methods and techniques (both classical and those in a participatory approach).
The analysis of the literature on the subject shows that this research area has not been sufficiently explored to date. Significant gaps in this area are apparent. The research methodology proposed in this article can become an important element in learning about the needs of migrants from Ukraine and how Polish public libraries are adapting their activities to meet the needs and expectations of these library visitors.
Due to the large influx of migrants from Ukraine, the existing activities of Polish public libraries need to be revised, transformed, and expanded; therefore, a comprehensive diagnosis of the needs of migrants and the capabilities of the libraries is necessary. This proposed research project fulfills this requirement. Furthermore, due to the unique transdisciplinary nature of this proposal, previous approaches to library research will also be addressed.

Bibliografia

Balicki J., Imigranci i uchodźcy w Unii Europejskiej: Humanizacja polityki imigracyjnej i azylowej, Warszawa 2012.

Banks M., Materiały wizualne w badaniach jakościowych, Warszawa 2009.

Baran S., Bikowska K., Umiędzynarodowienie biblioteki - badania satysfakcji studentów medycyny English Division Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, „Forum Bibliotek Medycznych” 2014, nr 2, s. 239-251, [on-line:] http://cybra.lodz.pl/ dlibra/publication/16017/edition/12804 - 16.09.2022;

Barreteau O., Bots P. W. G., Daniell K. A., A Framework for Clarifying Participation in Par-ticipatory Research to Prevent its Rejection for the Wrong Reasons, “Ecology and Society” 2010, 15(2), [on-line:] https://repository.tudelft.nl/islandora/object/ uuid:5fcfd9fd-bac0-4b04-873b-93f1299c8caa/datastream/OBJ/download 16.09.2022.

Bennett F., Roberts M., From input to influence: Participatory approaches to research and inquiry into poverty, York 2004.

Bieg przez płotki: Bariery na drodze do integracji migrantów w Polsce, red. A. Mikulska, H. Patzer, Warszawa 2012.

Bohosiewicz M., Czerniejewska I., Halik T., Jurewicz J., Kornacki P., Kuspys P, Marek A., Imigranci w mojej klasie, Warszawa 2010.

Branka M., Cieślikowska D., Wielokulturowa biblioteka, Warszawa 2014.

Chalińska A., Rybka E., Studenci zagraniczni widziani oczami studentów i bibliotekarzy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego - próba odnalezienia recepty na pozytywną zmianę, [on-line:] http://cybra.lodz.pl/dlibra/publication/17474/edition/14541 -16.09.2022.

Chrzanowska A., Gracz K., Gutkowska A., Uchodźcy w Polsce: Kulturowo-prawne bariery w procesie adaptacji, Warszawa 2007.

Czerniejewska I., Kosowicz A., Marek A., Uchodźca mój dobry sąsiad, Kraków 2009.

Glaser B. G., Strauss A. L., Gorzko M., Odkrywanie teorii ugruntowanej: Strategie badania jakościowego, Kraków 2009.

Gmiterek G. Biblioteka w środowisku społecznościowego Internetu: Biblioteka 2.0, Warszawa 2012.

Gmiterek G., Biblioteka w środowisku społecznościowego internetu i interaktywnych technologii (w 2017 r.), [w:] Biblioteki i archiwa na jednolitym rynku cyfrowym, red. K. Chałubińska-Jentkiewicz, K. Kakareko, J. Sobczak, Poznań 2018, s. 27-44.

Gmiterek G., Polish University libraries social networking services during the Covid-19 pandemic spring term lockdown, ”The Journal of Academic Librarianship” 2021, nr 47(3), [on-line:] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S0099133321000227 - 16.09.2022.

Gmiterek G., Wykorzystanie serwisu Facebook przez polskie biblioteki uniwersyteckie w czasie ich zamknięcia spowodowanego pandemią Covid-19. Analiza porównawcza udostępnianych postów, „Przegląd Biblioteczny” 2021, nr 1, s. 41-61.

Czy polska gospodarka potrzebuje cudzoziemców?, red. I. Grabowska-Lusińska, A. Żylicz, Warszawa 2008.

GUS. Biblioteki publiczne w 2020 roku, [on-line:] https://stat.gov.pl/obszary-tema-tyczne/kultura-turystyka-sport/kultura/biblioteki-publiczne-w-2020-roku,14,5. html - 16.09.2022.

Halik T., Kosowicz A., Marek A., Imigranci w polskim społeczeństwie. Imigranci w polskim społeczeństwie, Warszawa 2009.

Harris M., The rise of anthropological theory: A history of theories of culture, Walnut Creek 2001.

Hirszfeld Z., Kaczmarczyk P., Ekonomiczne i społeczne skutki migracji na poziomie mikro-społecznym: Wnioski z badania terenowego w gminie Perlejewo, Warszawa 1999.

Howard H., Huber S., Carter L., Moore E., Academic Libraries on Social Media: Finding the Students and the Information They Want, “Information Technology and Libraries” 2018, nr 37(1), s. 8-18.

Imigranci w polskim dyskursie publicznym: Z warsztatów badawczych Zakładu Migracji i Stosunków Etnicznych, red. G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, Warszawa 2014.

Integracja cudzoziemców w Polsce: Wybrane aspekty, red. M. Bieniecki, P. Kaźmierkie-wicz, B. Smoter, Warszawa 2006.

Janus A., Obcokrajowcy - nowi użytkownicy Miejskiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu, „Biuletyn EBIB” 2019, 184(1), s. 1-11.

Jawor A., Markowska-Manista U., Pietrusińska M. J., Bariery w korzystaniu z oferty warszawskich instytucji kultury przez młodych imigrantów z Ukrainy. Diagnoza przyczyny - rekomendacje. Raport dla Biura Kultury Urzędu m.st. Warszawy, Uniwersytet Warszawski 2019, [on-line:] https://cyfrowabiblioteka.um.warszawa.pl/files/ori-ginal/79892f19b79fb1bb9184c7a107073823.pdf - 16.09.2022.

Kaminska A., Książczak-Gronowska A., Wiorogórska Z., The Use of Information and Com-munication Technologies in Academic Libraries in a Crisis Situation. Experiences of the University of Warsaw Library, „Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne” 2020, nr 58 (2A), s. 44-60.

Kawczyńska-Butrym Z., Ogryzko-Wiewiórowska M., Butrym M., Adamko J., Wyjazdy Polaków - przyjazdy Ukraińców: Lokalne problemy migracyjne na Lubelszczyźnie = Departures of Poles - arrivals of Ukrainians: local migration problems in the Lublin Region, Lublin 2012.

Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych: Teoria ugruntowana, Warszawa 2000.

Krzyżelewska-Kowalewska A., Milewska A., Need my help?: Studenci English Division w bibliotekach polskich uczelni medycznych: badania wieloośrodkowe, „Forum Bibliotek Medycznych” 2015, R. 8(2), s. 11-39.

Kvale S., Dziuban A., Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2011.

Łukasiuk M., Obcy w mieście: Migracja do współczesnej Warszawy, Warszawa 2007.

Matuszczyk K., Rynek usług migracyjnych, „Infos. Biuro Analiz Sejmowych” 2021, nr 2(283), s. 1-4.

Migranci na polskim rynku pracy: Rzeczywistość, problemy, wyzwania, red. W. Klaus, Warszawa 2007.

Mrozowska B., Trzeba zasiać ziarenko, czyli o wielokulturowych działaniach bibliotek, „Biuletyn EBIB” 2014, nr 5(150), s. 1-7.

Mucha J., Rola instytucji kultury w procesie integracji polskiej i ukraińskiej społeczności. Raport z badań pilotażowych w Krakowie, Kraków 2020, [on-line:] https://mik.krakow.pl/wp-content/uploads/Janusz-Mucha-Rola-instytucji-kultury-w-procesie-integracji-polskiej-i-ukrainskiej-spolecznosci-MIK.pdf - 16.09.2022.

Od gości do sąsiadów: Integracja cudzoziemców spoza Unii Europejskiej w Poznaniu w edukacji, na rynku pracy i w opiece zdrowotnej: praca zbiorowa, red. N. Bloch, E. M. Goź-dziak, Poznań 2010.

Patton M. Q., Qualitative evaluation and research methods, Newbury Park 1990.

Polska - Ukraina, Polacy - Ukraińcy: Spojrzenie przez granicę, red. J. Fomina, Warszawa 2013.

Przystanek Polska: Analiza programów integracyjnych dla uchodźców, red. J. Seges Frelak, W. Klaus, J. Wiśniewski, Warszawa 2007.

Ruch Samorządowy Tak! Dla Polski, 31 dni wojny w Ukrainie. Raport na temat pilnych zmian w organizacji państwa polskiego, [on-line:] https://um.warszawa. pl/documents/39703/26092088/RAPORT_31+dni+wojny+w+Ukrainie. pdf/9e6ab31b-0614-39f5-f29f-e3fd7a4bc0f2?t=1648652986551 - 16.09.2022.

Roy L., Roxas K., Whose deficit is this anyhow? Exploring counter-stories of Somali Bantu refugees’ experiences in” doing school”, “Harvard Educational Review” 2011, 81(3), s. 521-542.

Słabe ogniwa: Wyzwania dla funkcjonowania systemu ochrony uchodźców w Polsce, red. J. Seges Frelak, W. Klaus. Warszawa 2011.

Smyczek M., Cudzoziemcy w polskich bibliotekach, „Nowa Biblioteka” 2019, nr 4, s. 75-90.

Taterczyńska M., Rogowska, E. Klimko R., Otwarci na wielokulturowość studenci obcojęzyczni w Bibliotece Głównej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, „Forum Bibliotek Medycznych” 2012, R. 5, nr 1, 362-373.

Tokarska A., Biblioteka w przestrzeni informacyjnej, [w:] Bibliotekarstwo, red. A. Tokarska, Warszawa 2013, s. 22-32.

Trojanowska A., Bariery informacyjne obcokrajowców w dostępie do informacji naukowej na przykładzie Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, „Forum Bibliotek Medycznych” 2014, t. 7, nr 2, s. 252-268.

Uchodźca czy migrant? Tłumaczymy różnice i wyjaśniamy ich sens, [on-line:] https://www.unhcr.org/pl/365-plwiadomosci2016uchodzca-czy-migrant-tlumaczymy-roznice-i-wyjasniamy-ich-sens-html.html - 22.09.2022.

Weinar A., Europeizacja polskiej polityki wobec cudzoziemców: 1990-2003, Warszawa 2006.

Wiorogórska Z., Oczekiwania zagranicznych studentów względem polskich bibliotek. Na przykładzie studentów z Wietnamu, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovien-sis. Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” 2019, nr 17, s. 394-402.

Znaniecki F., Wstęp do socjologii. Warszawa 1988.

Pobrania

Opublikowane

2023-03-29

Jak cytować

Gmiterek, G., Jawor, A., Markowska-Manista, U., & Woźniak-Kasperek, J. (2023). Polskie biblioteki publiczne w obliczu wyzwań dotyczących migracji z Ukrainy. Propozycja metodologii badań. AUPC Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 20, 320–333. https://doi.org/10.24917/20811861.20.20

Numer

Dział

Artykuły / Articles