„Bunt” gen. Lucjana Żeligowskiego w prasie polskiej w październiku 1920 r.
DOI:
https://doi.org/10.24917/20811861.22.8Słowa kluczowe:
Lucjan Żeligowski, „bunt” Żeligowskiego, Litwa Środkowa, prasa polska, Liga Narodów, Pierre ChardignyAbstrakt
Celem artykułu jest analiza sposobu przedstawiania „buntu” gen. Żeligowskiego w październiku 1920 r. przez wybrane polskie periodyki, z uwzględnieniem kontekstu politycznego i międzynarodowego oraz strategii informacyjnych redakcji. Przeprowadzono przegląd wydań prasy polskiej reprezentującej różne nurty polityczne, analizując sposób opisywania wydarzeń, dobór terminologii oraz reakcje na działania Ligi Narodów i opinii międzynarodowej.
Prasa polska powszechnie popierała zajęcie Wilna przez Żeligowskiego, choć różniła się w ocenie jego „samodzielności” i charakteru „buntu”. Podkreślano patriotyczny wymiar działań, ale także krytykowano niesubordynację wojskową. Wątki międzynarodowe obejmowały m.in. reakcje Ligi Narodów i dyplomacji zachodniej. Zauważono zbieżność postawy wobec „buntu” Żeligowskiego mimo różnic politycznych. W pierwszym, gorącym okresie trzech tygodni po zajęciu Wilna, w prasie polskiej skupiano się na kilku wątkach, które przedstawiono w artykule.
Bibliografia
Bakelis T., War, Revolution, and Nation-making in Lithuania, 1914–1923, Oxford 2018.
Brockelbank W.J., The Vilna Dispute, „The American Journal of International Law” 1926, vol. 20, s. 483–501.
Czapska E., Sprawa zajęcia Wilna przez generała Lucjana Żeligowskiego w październiku 1920 roku w świetle „Kuriera Poznańskiego”,„Poznańskie Zeszyty Humanistyczne” 2013, z. XX, s. 157–169.
Czechowski J., Międzynarodowe uwarunkowania Litwy Środkowej (9 X 1920–6 IV 1922), „Dzieje Najnowsze” 2017, nr 2, s. 189–204.
Dajnowicz M., Sprawa Litwy Środkowej w opinii polskiej i międzynarodowej na łamach „Gazety Wileńskiej” w 1920 roku, „Biuletyn Historii Pogranicza” 2011, nr 11, s. 31–40.
Davies N., Great Britain and Polish Jews, 1918–20, „Journal of Contemporary History” 1973, vol. 8, no. 2, s. 119–142.
Fabisz D., Początki sporu z Litwą o Wilno i Wileńszczyznę w październiku 1920 r., „Pamięć i Sprawiedliwość” 2021, nr 2, s. 153–188.
Fabisz D., Generał Lucjan Żeligowski 1865–1947. Działalność wojskowa i polityczna, Warszawa 2007.
Krajewski Z., Geneza i dzieje wewnętrzne Litwy Środkowej (1920–1922), Lublin 1996.
Łach W.B., „Bunt” Żeligowskiego. Kulisy przyłączenia Wileńszczyzny do Polski 1920–1922, Warszawa 2014.
Nowak A., Wojna polsko-sowiecka w 1919–1921 roku w świetle najnowszych publikacji, „Kwartalnik Historyczny” 1993, nr 100, s. 79–107.
Paczkowski A., Prasa codzienna Warszawy w latach 1918–1939, Warszawa 1983.
Waligóra B., Zajęcie Wilna przez gen. Żeligowskiego, Warszawa 1930.
Wyszczelski L., Wilno 1919–1920, Warszawa 2008.
Żeligowski L., Zapomniane prawdy, F. Mildner & Sons, Publishers, London 1943.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
