Powojenne losy księgarzy lwowskich w świetle akt Komisji Weryfikacyjnej Związku Księgarzy Polskich

Autor

  • Ewa Wójcik Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.24917/20811861.18.9

Słowa kluczowe:

bookselling; Lwów; Polish population transfers; sovietisation of Eastern Europe

Abstrakt

The subject of the study is the fate of Lviv booksellers who were dispersed across the whole Poland within its new borders as a result of repatriation. Some of them went to the Recovered Territories (mainly to Wrocław, Bytom, Gliwice, Gdańsk, and Opole), while others went to Łódź, Cracow, and Warsaw. The end of the Lviv bookmaking era began during the Soviet occupation when large companies were nationalised and replaced with state-owned companies based on publishing houses, bookstores, and printing houses taken from their owners. Well-deserved establishments disappeared from the market. Under the German occupation, there were only four legal publishing houses offering books in Polish. In post-war Poland, the situation of Lviv booksellers who tried to reactivate their activities was difficult. Limitations on the amount of property possible to carry along meant that only a few managed to take scarce book collections, while the rest had to start from scratch. They established small bookstores and stationery stores and undertook publishing activities. Some of them took jobs in state institutions, encouraged by good financial conditions and managerial positions. Those who wanted to remain in the profession had to undergo verification by the Polish Booksellers Association. The preserved documentation of the work of the Commission is a valuable source for research on the beginnings of the reconstruction of the publishing and bookkeeping movement in post-war Poland and the fate of Polish booksellers during World War II.

Bibliografia

Bernard Połoniecki – księgarz lwowski. Dzienniki, pamiętniki i listy z lat 1880-1943, oprac. i wstęp M. Konopka, Warszawa 2006.

Głowacki A., Lwowska filia Państwowego Wydawnictwa Mniejszości Narodowych USRR 1940-1941, [w:] Kraków–Lwów. Książki, czasopisma, biblioteki, t. 7, red. H. Kosętka, Kraków 2005, s. 288-306.

Kondek S.A., Władza i wydawcy. Polityczne uwarunkowania produkcji książek w Polsce w latach 1944-1949, Warszawa 1993.

Krawczyński A., Na wozie i pod wozem, „Litery” 1964, nr 7, s. 26-27.

Lewartowska Z., Polskie przesiedlenia – historia nieznana, [on-line:] http://www.lwow.com.pl/przes2.html – 10.12.2010.

Löw R., Pod znakiem starych foliantów, Kraków 1993.

Matwijów M., Walka o lwowskie dobra kultury w latach 1945-1948, Wrocław 1996.

Matwijów M., Zakład Narodowy imienia Ossolińskich w latach 1939-1946, Wrocław 2003.

Pamięci Kazimierza Gubrynowicza zasłużonego księgarza i wydawcy, „Księgarz” 1958, nr 10, s. 241.

Pazyra S., Z dziejów książki polskiej w czasie drugiej wojny światowej, Warszawa 1970.

Pieczątkowski F., Aleksander Mazzucato, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa–Łódź 1972, s. 572.

Rutkowski T.P., Adam Bromberg i „encyklopedyści”. Kartka z dziejów inteligencji w PRL, Warszawa 2010.

Sula D., Działalność przesiedleńczo-repatriacyjna państwowego Urzędy Repatriacyjnego w latach 1944-1951, Lublin 2002.

Woźniakowski K., Jawna działalność wydawnicza w okupowanym przez Niemców Lwowie (1941-1944), [w:] Kraków–Lwów. Książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX w., red. J. Jarowiecki, [t. 3], Kraków 1996, s. 209-221.

Wójcik E., „Mól Książkowy” – Mojżesz Hersz Rubin antykwariusz lwowski, [w:] Kraków–Lwów. Książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, t. 9, cz. 1, red. H. Kosętka, B. Góra, E. Wójcik, Kraków 2009, s. 125-133.

Wójcik E., Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych we Lwowie, [w:] Kraków–Lwów. Książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, t. 6, cz. 1, red. J. Jarowiecki, Kraków 2003, s. 100-111.

Wójcik E., Produkcja wydawnicza w wielonarodowym Lwowie – postulaty badawcze, „Україна XX століття: культура, ідеологія, політика” 2015, Вип. 20, s. 277-291.

Wójcik E., Stanisław Lewicki Rogala – bibliofil, wydawca, właściciel wypożyczalni książek, księgarz lwowski, [w:] Znani i nieznani międzywojennego Lwowa. Studia i materiały, t. 3. red. M. i M. Przeniosło, Kielce 2011, s. 43-57.

Wójcik E., Zawodowe kontakty lwowskiego antykwariusza Zygmunta Igla w świetle zachowanych źródeł archiwalnych, „Roczniki Biblioteczne” R. 54, 2010, s. 151-165.

Wójcik E., Казімєж Станіслав Якубовський – львівський видавець шкільних підручників, „Вісник Львівського університету. Серія книгознавство, бібліотекознавство та інформаційні технології” 2012, Вип. 7, s. 54-64.

Zaremba J., Było i tak. Wspomnienia, Wrocław 1976.

Pobrania

Opublikowane

2020-07-17

Jak cytować

Wójcik, E. (2020). Powojenne losy księgarzy lwowskich w świetle akt Komisji Weryfikacyjnej Związku Księgarzy Polskich. AUPC Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 18, 150–164. https://doi.org/10.24917/20811861.18.9

Numer

Dział

Artykuły / Articles