Media - opportunities, challenges and threats, and the need for media education
DOI:
https://doi.org/10.24917/20811861.20.40Keywords:
media, Internet, information and communication technologies, media educationAbstract
This article refers to many levels of social life that have been transformed under the influence of mass media. The media, especially new media, have significantly influenced the functioning of individuals and social groups. The Internet is an undoubted and popularized breakthrough to which billions of users around the world have access. This article discusses the impact of the media on various aspects of our current reality with particular emphasis on the dimensions of communication, education, and the development of young people. Based on the certain subject related literature and the cited studies, the benefits of the increasing presence of media in our lives are characterized, as well as its negative and potentially harmful side effects. The negative effects are particularly disturbing in the context of the often unlimited use of modern technologies by children and adolescents. The problems presented in the article support the thesis concerning the necessity to implement media education, which should cover all generations. This article also advocates for the need for further research in this field.
References
Bereźnicka M., New media in communication - challenges and needs, „Logopedia Silesia-na” 2021, t. 10, nr 1.
Bereźnicka M., Użytkowanie Internetu przez dzieci i młodzież a kontrola rodzicielska, [w:] Bezpieczeństwo współczesnego państwa. Część 2. Wymiar narodowy, red. J. Falecki, P. Łubiński, Kraków 2019.
Bereźnicka M., Zagrożenia internetowe, [w:] Encyklopedia bezpieczeństwa, red. O. Wa-siuta, S. Wasiuta, Kraków 2021.
D. Buckingham, Developing media literacy. Concepts,processes, and practices, London: English and Media Centre 2014; J.E. Rosenbaum i in., Mappingmedia literacy: Key concepts and future directions, [w:] Communication Yearbook, red. C. S. Beck, New York: Routledge 2008, s. 312-353; A. Fedorov, G. Mikhaleva, Current Trends in Media and Information Literacy in Research and Scientific Publications of the early 21st century, „International Journal of Media and Information Literacy”, 2020, 5(2), s. 153-163.
Biedroń M., Globalne społeczeństwo informacyjne z perspektywy rodziny, [w:] Media i społeczeństwo. Nowe strategie komunikacyjne, red. M. Sokołowski, Toruń 2008.
Buckingham D., Developing media literacy. Concepts, processes, and practices, London 2014.
Budzyńska B., Jezierska M., Edukacyjne formy pracy bibliotek publicznych w Polsce oraz wykorzystywanie nowych technologii informacji i komunikowania, [w:] O potrzebie edukacji medialnej w Polsce, red. M. Federowicz, S. Ratajski, Warszawa 2016.
Carlsson H., Sundin O., Educating for Democracy? The Role of Media and Information Li-teracy Education for Pupils in Swedish Compulsory School, [w:] Sustainable Digital Communities, red. A. Sundqvist i in., Boras 2020.
Coraz więcej rozmawiamy przez telefon, 20.05.2020, [on-line:] https://www.bankier.pl/ wiadomosc/Coraz-wiecej-rozmawiamy-przez-telefon-7887546.html - 6.04.2022.
Dobrołowicz J., Mediatyzacja współczesności a procesy socjalizacji i wychowania, „Paeda-gogia Christiana” 2014, nr 2 (34).
Drozd I., Miczyńska-Kowalska M., Kapitał ludzki w społeczeństwie informacyjnym, [w:] Społeczeństwo informacyjne. Wizja czy rzeczywistość?, red. L. H. Haber, Kraków 2004.
Dziadzia, Wpływ mediów. Konteksty społeczno-edukacyjne, Kraków 2008.
Dennen V. P., We’ll Leave the Light on for You: Keeping Learner Motivated in Online Courses, [w:] Flexible Learning in an Information Society, red. B. H. Khan, Idea Group Inc (IGI), USA-UK 2007.
Fedorov A., Mikhaleva G., Current Trends in Media and Information Literacy in Research and Scientific Publications of the early 21st century, „International Journal of Media and Information Literacy” 2020, nr 5 (2).
Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny, [on-line:] https://fina.gov.pl/badania_ category/edukacja-medialna/ - 22.11.2022.
Gajda J., Kultura globalna podstawą współczesnej paidei, „Pedagogika Kultury” 2005, nr 1.
Gajda J., Poznawanie dziecka w aspekcie współczesnej pedagogiki kultury, [w:] Dziecko w zmieniającej się przestrzeni życia. Obrazy dzieciństwa, red. J. Izdebska, J. Szymanowska, Białystok 2009.
Gajda J., Swoistość mass mediów i ich oddziaływanie wychowawcze, [w:] Edukacja medialna, red. J. Gajda, S. Juszczyk, B. Siemieniecki, K. Wenta, Toruń 2004.
Godzic W., Drzał-Sierocka A., Sytuacja polskich mediów audiowizualnych w latach 19892008. Raport opracowany na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2009, [on-line:] https://instytutkorfantego.pl/wp-content/uploads/2019/02/ Raport-o-mediach-audiowizualnych-Wieslaw-Godzic-Aleksandra-Drzal-Sierocka. pdf - 4.04.2022.
Hołyst B., Bezpieczeństwo. Ogólne problemy badawcze, Warszawa 2014.
Hołyst B., Zagrożenia ładu społecznego, t. 1, Warszawa 2013.
Hołyst B., Zagrożenia ładu społecznego, t. 2, Warszawa 2014.
Ingvaldsen S., The School Library in Media and Information Literacy Education, [w:] Media and Information Literacy in Higher Education, red. S. Ingvaldsen, D. Oberg, Elsevier Ltd. 2017.
Izdebska J., Przestrzeń wspólnoty domu rodzinnego w obliczu dokonujących się zmian społecznych, [w:] Czas społeczny akademickiego uczestnictwa w rozwoju i doskonaleniu civil socjety, red. E. Syrek, Katowice 2010.
Jędrzejko M., Morańska D., Pułapki współczesności. Cyfrowi Tubylcy - socjopedagogiczne aspekty nowych technologii cyfrowych, Dąbrowa Górnicza-Warszawa 2013.
Jurek K., Pękala A., Człowiek (w) sieci. Problem konstruowania i ochrony tożsamości w internecie, [w:] Cyberbezpieczeństwo dzieci i młodzieży. Realny i wirtualny problem polityki bezpieczeństwa, red. M. Górka, Warszawa 2017.
Juszczyk S., Człowiek w świecie elektronicznych mediów - szanse i zagrożenia, Katowice 2000.
McQuail D., Deuze M., McQuail’s Media and Mass Communication Theory, Sage 2020.
Khan B. H., Flexible Learning in an Open and Distributed Environment, [w:] Flexible Lear-ning in an Information Society, red. B. H. Khan, Idea Group Inc (IGI), USA-UK 2007.
Kubicki P., Batorski D., Kompetencje medialne osób w wieku 50+. Bariery i rekomendacje, [w:] O potrzebie edukacji medialnej w Polsce, red. M. Federowicz, S. Ratajski, Warszawa 2016.
Lesner W., Kiełb-Grabarczyk D., Cyberprzemoc w społeczeństwie informacyjnym, [w:] Ekologia informacji w e-społeczeństwie, red. B. Taraszkiewicz, Słupsk 2014.
Lisowska-Magdziarz M., Edukacja medialna, Pytania, postulaty, program badawczy, „Zeszyty Prasoznawcze” 2012, nr 4 (212).
Livingstone S., Haddon L., EU Kids Online: Final report 2009, [on-line:] https://www.re-searchgate.net/publication/313012759_EU_Kids_Online_final_report_2009/link/ 588c9a86aca272fa50df225f/download - 22.01.2022.
Livingstone S., Haddon L., Introduction, [w:] Kids online: opportunities and risks for child-ren, red. S. Livingstone, L. Haddon, Bristol, UK 2009.
Lucas E., Oswoić cyberświat. Tożsamość, zaufanie i bezpieczeństwo w Internecie, Warszawa 2017.
Musioł M., Pedagogizacja medialna rodziny. Zakres - uwarunkowania - dylematy, Katowice 2013.
Omyliński J., Facebook, Twitter i YouTube są bardziej opiniotwórcze niż telewizja, [on-li-ne:] https://natemat.pl/25831,facebook-twitter-i-youtube-bardziej-opiniotworcze -niz-telewizja# - 12.03.2022.
Penkowska G., Media dobre czy złe - wprowadzenie do problematyki zagrożeń ze strony mediów, [w:] Zagrożenia ze strony mediów, red. G. Penkowska, Gdańsk 2017.
Plewka C., Edukacja medialna jako wyznacznik nowoczesnego społeczeństwa, „Edukacja Humanistyczna” 2019, nr 2 (41).
Polski Komitet ds. UNESCO, Społeczeństwo Informacyjne w działaniach UNESCO, [on-line:] https://www.unesco.pl/komunikacja-i-informacja/spoleczenstwo-informacyjne/ - 20.11.2022.
Ptaszek G., Edukacja medialna 3.0. Krytyczne rozumienie mediów cyfrowych w dobie Big Data i algorytmizacji, Kraków 2019.
Rekomendacje Zespołu Pedagogiki Medialnej dla Ministerstwa Edukacji Narodowej, [on-line:] http://www.knped.pan.pl/index.php?option=com_content&view=art icle&id=219:rekomendacje-zespolu-pedagogiki-me-dla-ministerstwa-edukacji-narodowej&catid=47&Itemid=182 - 14.03.2022.
Rosenbaum J.E., Beentjes J.W.J., Konig R.P., Mappingmedia literacy: Key concepts and fu-ture directions, [w:] Communication Yearbook, red. C. S. Beck, New York: Routledge 2008.
Siemieniecki B., Edukacja humanistyczna i komputery, [w:] Edukacja medialna, red. J. Gajda, S. Juszczyk, B. Siemieniecki, K. Wenta, Toruń 2004.
Siemieniecki B., Media w świecie postmodernistycznym a edukacja, [w:] Media w edukacji - szanse i zagrożenia, red. T. Lewowicki, B. Siemieniecki, Toruń 2008.
Strykowski W., Rola mediów i edukacji medialnej we współczesnym społeczeństwie, „Cho-wanna” 2003, nr 1.
UNESCO, Paris Declaration on Media and Information Literacy Adopted, [on-line:] https:// www.unesco.org/en/articles/paris-declaration-media-and-information-literacy-adopted - 21.11.2022.
Warzecha K., Technologie informacyjno-komunikacyjne wykorzystywane przez młodzież -szanse i zagrożenia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2018, nr 350.
Wąsiński A., Społeczeństwo informacyjne: wyzwanie dla pedagogiki mediów, Poznań 2003.
Wrona A., Niejednoznaczny wydźwięk postępu - nowe media w edukacji a konsekwencje ich używania, [w:] Zagrożenia ze strony mediów, red. G. Penkowska, Gdańsk 2017.
Zacher L. W., Od społeczeństwa informacyjnego do społeczeństwa wiedzy (dylematy tran-zycyjne: między informacją, wiedzą i wyobraźnią), [w:] Społeczeństwo informacyjne. Wizja czy rzeczywistość?, red. L. H. Haber, Kraków 2004.
Zapędowski P., Funkcjonowanie człowieka w cyberprzestrzeni - świat wirtualny w realiach second life, [w:] Człowiek w obliczu szans cyberprzestrzeni i świata wirtualnego, red. J. Bednarek, Warszawa 2014.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
