Women's reading rooms in Warsaw at the end of the 19th century. An analysis of memoirs and press materials
DOI:
https://doi.org/10.24917/20811861.22.3Keywords:
women’s lending libraries, women’s reading rooms, Warsaw, 19th centuryAbstract
The article presents the results of research on lending libraries and reading rooms for women in Warsaw during the 1870s through 1890s. The research consisted of an analysis of memoirs and other oral history material and their comparison with texts from the Warsaw press during that period. The goal of the study was to verify and complete existing knowledge, analyzing the publications of Dionizja Wawrzykowska-Wierciochowa, the main source of knowledge on Warsaw's reading rooms in the period under investigation. The analysis shows that memoirs and oral histories largely confirm the information contained in Wawrzykowska-Wierciochowa's publications, including her claim that the main protagonists of the establishment of lending libraries and reading rooms were female activists of the Warsaw self-education movement, popular education movement, and women's emancipation movement. The analysis of advertisements, newspaper articles and printed catalogs made it possible to confirm and complete factual information about lending libraries and reading rooms: their names, founding dates, locations, conditions of use, and the general character of their collections. The results of the study also show possible directions for further research, applying the perspective of collective memory for further research into the subject matter.
References
Ceysingerówna H., Tajna szkoła w Warszawie w epoce caratu, Warszawa 1948.
Cywiński B., Rodowody niepokornych, Paryż 1985.
Chojcka M., Kilka słów o tłumaczeniu, [w:] J.S. Mill, Poddaństwo kobiet, Kraków 1887.
Hulewicz J., Sprawa wyższego wykształcenia kobiet w Polsce w wieku XIX, Kraków 1939.
Kostecki J., Wybory lekturowe abonentów warszawskich wypożyczalni prywatnych na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XIX wieku, [w:] Przełom antypozytywistyczny w polskiej świadomości kulturowej końca XIX wieku, red. T. Bujnicki, J. Maciejewski, Wrocław 1986, s. 183–214.
Krzywicki L., Czytelnia Naukowa (Wspomnienie), „Przegląd Biblioteczny” 1908, nr 1, s. 31–35.
Mackiewicz-Wojciechowska J., Uniwersytet Latający. Karta z dziejów tajnej pracy oświatowej, Warszawa 1933.
Miąso J., Tajne nauczanie w Królestwie Polskim w świetle dokumentów władz rosyjskich, [w:] Studia z dziejów edukacji, Warszawa 1994, s. 199–234.
Na straży praw kobiety. Pamiętnik Klubu Politycznego Kobiet Postępowych 1919–1930, oprac. S. Bujak-Boguska, Warszawa 1930.
Pachucka R., Pamiętniki 1886–1914, Wrocław 1958.
Radwańska M., Wypożyczalnie płatne w Warszawie w latach 1890–1906, „Studia o Książce” 1981, nr 11, s. 153–188.
Stempowski S., Bajeczne Dzieje Biblioteki Publicznej, „Bibliotekarz” 1947, nr 11–12, s. 190–192.
Wawrzykowska-Wierciochowa D., Kasylda Kulikowska (1841–1894), „Oświata Dorosłych” 1960, nr 4, s. 241–244.
Tomaszewska D., Drogi wyboru. konspiracyjny ruch samokształceniowy na ziemiach polskich w końcu XIX i na początku XX wieku, Łódź 1987.
Wawrzykowska-Wierciochowa D., Kobiece Koło Oświaty Ludowej (1883–1894), „Przegląd Historyczno Oświatowy” 1960, nr 3, s. 49–66.
Wawrzykowska-Wierciochowa D., Udział kobiet w tajnym i jawnym ruchu społeczno-kulturalnym w Warszawie w latach 1880–1914, [w:] Z dziejów książki i bibliotek w Warszawie, red. S. Tazbir, Warszawa 1961, s. 283–319.
Wawrzykowska-Wierciochowa D., Z dziejów tajnych pensji żeńskich w Królestwie Polskim, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, 1967, nr 10, s. 108–160.
Zawiszewska A., Między „Sterem” lwowskim i warszawskim. Działalność społeczna i publicystyczna Pauliny Kuczalskiej-Reinschmit na początku XX wieku, Szczecin 2021.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
