Nowe role dziennikarzy na przykładzie kanałów "commentary" w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.24917/20811861.21.31Słowa kluczowe:
Polska, YouTube, kanały komentatorskie, cancel culture, kanały dramowe, journalistic YouTubersAbstrakt
Przedmiotem badań były polskie kanały dramowe i tworzący je internetowi dziennikarze. W toku badań zidentyfikowano i scharakteryzowano polskich przedstawicieli tego gatunku, a następnie opisano role społeczne, które twórcy kanałów przypisywali sobie oraz te, które przypisywali im odbiorcy. Wybrano korpus trzynastu kanałów YouTube w Polsce i zidentyfikowano dziewięć ról: szeryfa, sędziego, króla rozrywki, przewodnika, pedagoga, psychologa, lidera, manipulatora i autorytetu. Badaniem objęto filmy komentujące wybranych twórców, które były publikowane na YouTube od 2016 roku do 5 listopada 2022 roku. Mająca autorski charakter próba opracowania listy ról przyjmowanych przez twórców komentarzy, może stanowić podstawę do dalszych badań dla naukowców zajmujących się mediami i komunikacją, w szczególności badających kulturę unieważnioną, konwergencję mediów i kulturę uczestnictwa, ale także dla psychologów, pedagogów i kulturoznawców. Do badań wykorzystano metodę analizy zawartości kanałów dramowych oraz – do rozważań wokół stanu badań - krytyczną analizę literatury przedmiotu.
Bibliografia
Bogucka, K., Słowniczek YouTube – czyli jak zrozumieć virale, commentary i streamingi [Little dictionary of YouTube - how to understand virals, commentary (drama channels) and streaming], [in:] WeNet [blog], 2019, September, 16, https://blog.wenet.pl/video/slowniczek-youtube-czyli-jak-zrozumiec-virale-commentary-streamingi/ (accessed: 4 December 2022).
Bos, D., “Orły” – commentary sięgnęło dna [“Orły”- commentary (drama channels) hit rock bottom], [in:]YouTube, 2018, March, 31, https://www.youtube.com/watch?v=Hyk2BW0K6_8 (accessed: 3 February 2023).
Christin, A.& R. Lewis, The Drama of Metrics: Status, Spectacle, and Resistance Among YouTube Drama Creators. “Social Media + Society” 2021, nr 7(1), https://doi.org/10.1177/2056305121999660 (accessed: 4 January 2023).
Dramcia, Laluna utarła nosa kanałom commentary | recenzja internetu # 2. [commentary (channels) were taken down a peg by Laluna | internet review # 2], [in:] YouTube, 2022, May, 20: https://www.youtube.com/watch?v=dMtQDf2nzSk (accessed: 5 November 2022).
Dymek, Ekipa Friza sprzedaje GADŻETY Z ALIEXPRESS w boxie za 420 ZŁOTYCH?! Fani czują się oszukani: “MASAKRA” [Friz's team sells ALIEXPRESS GADGETS in a box for PLN 420?! Fans felt cheated: "failure”], [in:] Pudelek.pl, 2021, June, 30, https://www.pudelek.pl/ekipa-friza-sprzedaje-gadzety-z-aliexpress-w-boxie-za-420-zlotych-fani-czuja-sie-oszukani-masakra-6656156435065376a (accessed: 4 June 2023).
GargamelVlog, Twój NAJGORSZY dzień w PRACY [Your worst day at work], [in:] YouTube, 2021, March, 13, https://youtu.be/-QmyosHh-kU (accessed: 4 June 2023).
Goffman, E., The presentation of self in everyday life. Edinburgh, University of Edinburgh, 1956, https://monoskop.org/images/1/19/Goffman_Erving_The_Presentation_of_Self_in_Everyday_Life.pdf (accessed: 29 May 2023).
History of the Sheriff. North Carolina Sheriffs’ Association [official site], https://ncsheriffs.org/about/history-of-the-sheriff (accessed: 17 January 2023).
Information, [in:] Dramcia, YouTube, https://www.youtube.com/c/Dramcia/about (accessed: 21 January 2023).
Information, [in:] Mateusz Spysiński, YouTube, https://www.youtube.com/c/zyjtakjakchcesz/about (accessed: 21 January 2023).
Information, [in:] Revo. YouTube, https://www.youtube.com/c/EssentialMusicTV/about (accessed: 21 October 2022).
Information, [in:] Statki, YouTube, https://www.youtube.com/c/Statki/about (accessed: 21 July 2022).
Jenkins, H., Convergence Culture: Where Old and New Media Collide, New York University Press, New York, 2006.
Kędzierska, M. “Śledztwo dziennikarskie”– wybrane zagadnienia [“Journalistic investigation” – selected issues], “Prokuratura i Prawo”, 2007, 4, p.45-57.
Konopskyy, Cała prawda o Wardędze [The whole truth about Wardęga], [in:] YouTube, 2022, July, 14, https://www.youtube.com/watch?v=WyYYkrazuno (accessed: 13 November 2022).
Konopskyy, Szczera spowiedź i odpowiedź [Honest confession and answer], [in:] YouTube, 2022, January, 23, https://www.youtube.com/watch?v=Z-qObmpLtUo (accessed: 13 November 2022).
Konopskyy, To Wardęga chce mnie zniszczyć [It's Wardęga, he wants to destroy me], [in:] YouTube, 2022, March, 24, https://www.youtube.com/watch?v=bCmw3eM6ZbM (accessed: 13 November 2022).
Kowalewska Borys, E., O śledztwie dziennikarskim uwag kilka [A few remarks about the journalistic investigation], [in:] pod red. C. Kuleszy, System wymiaru sprawiedliwości a media [The system of justice vs the media], Temida, Białystok, 2009, p. 95-103.
Lewis, R. & A. Christin, Platform drama: “Cancel culture,” celebrity, and the struggle for accountability on YouTube “New Media + Society”, 2022, 24(7), p. 1632–1656, https://doi.org/10.1177/14614448221099235 (accessed: 4 February 2023).
Lichtenstein, D., M. R. Herbers & H. Bause, Journalistic YouTubers and Their Role Orientations, Strategies, and Professionalization Tendencies, “Journalism Studies”, 2021, 22:9, pp. 1103-1122, DOI: 10.1080/1461670X.2021.1922302.
Lorenz, T., How tea accounts are fueling influencer feuds, [in:] The Atlantic, 2019, May, 16, https://www.theatlantic.com/technology/archive/2019/05/how-tea-channels-feed-youtube-feuds/589618/ (accessed: 3 February 2023).
Luckerson, V. These Were the Most Popular Videos on YouTube in 2014, “Time”, 2014, December 9), https://time.com/3625337/youtube-most-popular-videos-2014/ (accessed: 4 November 2022).
MT, To oni śledzą największe dramy internetu! Newsy/kejsy, [in:] BrandBuddies. Platforma|Agencja, 2022, February, 16, https://www.brandbuddies.pl/news/420-kanaly-commentary-to-hit-na-czym-polega-ich-popularnosc (accessed: 3 February 2023).
Piotrowska, J., A linguistic globalisation? Problem of transition of language structures from English to Polish on the example of YouTube videos, “Slavica Iuvenum”, 2019, XX, p. 19-27, https://dokumenty.osu.cz/ff/ksl/svk/svk2019.pdf#page=19 (accessed: 27 March 2023).
Piotrowska, J., Jak nazywać i klasyfikować nowe gatunki audiowizualne na YouTube? [How to give name and classify to new audio video genres on YouTube?] [ppt], [in:] YouTube, 2020, https://www.academia.edu/43888691/Jak_nazywa%C4%87_i_klasyfikowa%C4%87_nowe_gatunki_audiowizualne_na_YouTube (accessed: 4 June 2023).
Piotrowska, J., New and Convergent Forms of the Presentation of Audiovisual Content. Television and YouTube: Comparative Perspective, “Slavica Iuvenum”, 2020, XXI, s. 365–377, https://dokumenty.osu.cz/ff/epublikace/slavica-iuvenum-21/40.pdf (accessed: 11 May 2023).
Population Total, [in:] The World Bank, https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL?locations=PL (accessed: 25 October 2022).
Prostracja, Diskorolka - jak zostać stalkerem? [Diskorolka - how to become a stalker?], [in:] YouTube, 2021, April, 17, https://www.youtube.com/watch?v=IY9yj-nfgmE (accessed: 13 January 2023).
Prostracja, Polscy influencerzy o wojnie w ukrainie [Polish influencers about War in Ukraine], [in:] YouTube, 2022, March, 18, https://www.youtube.com/watch?v=jJckBfIHTl0 (accessed: 13 January 2023).
Revo, Konopski zaciera ślady po aferze z Leksiem (Stanowski, Popo, Unboxall, Gimper, Najman, Wardęga) [Konopski covers his tracks after Leksiugate (Stanowski, Popo, Unboxall, Gimper, Najman, Wardęga)], [in:] YouTube, 2022, January, 15, https://www.youtube.com/watch?v=23-noDsHcig (accessed: 5 November 2022).
Revo, Magiczne mydło i znikające zegarki (ewelona, szponer, flychanelle, dubiel, lexy) [The magic soap and a disappearing watches (Ewelona, Szponer, Flychanelle, Dubiel, Lexy)], [in:] YouTube, 2021, August, 21 https://www.youtube.com/watch?v=1TJAeKGofFw (accessed: 21 October 2022).
Revo, Polskie influencerki nadal szkodzą swoim widzom (LIL MASTI, WERSOW, OLA CIUPA) [Polish influencers still harm their viewers (Lil Masti, Wersow, Ola Ciupa], [in:] YouTube, 2021, April, 15, https://www.youtube.com/watch?v=JDVyFSf4ZaE (accessed: 5 November 2022).
Revo, Psycholoszka wykorzystała Queen Of The Black [Psycholoszka used Queen of The Black], [in:] YouTube, 2021, March, 3, https://www.youtube.com/watch?v=D2n65Xake2A (accessed: 24 October 2022).
Revo, Queen of the black wyłudziła hajs na "operację psa"? [Did Queen of The Black extort money for a dog?], [in:] YouTube, 2021, October, 31, https://www.youtube.com/watch?v=vTDOhrzmjI4 (accessed: 5 November 2022).
Rudnicki, J., The myth of the Wild West in the post-war Polish prose narratives of Warmia and Masuria in 1945-1989, “Prace Literaturoznawcze” [Papers in Literature], 2013, 1, p. 129-139, https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pl/article/view/1198 (accessed: 4 February 2023).
SA Wardega, Epic Statue Prank (SA Wardega) feat. The Hungama Films, [in:] YouTube, 2019, February, 3, https://www.youtube.com/watch?v=fH48lSqHdAY (accessed: 5 January 2023).
SA Wardega, Mutant Giant Spider Dog (SA Wardega), [in:] YouTube, 2014, September, 4, https://www.youtube.com/watch?v=YoB8t0B4jx4 (accessed: 5 January 2023).
Social Blade, EssentialMusicTV, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/channel/UCMj4ez5IaKJ1dLes8E54RHw (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Aferki, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/c/aferkitv (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Dominik Bos, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/channel/UCvufartoVu2ScVS7R6TsB6A (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Dominik Bos, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/channel/UCvufartoVu2ScVS7R6TsB6A (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Dramcia, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/c/dramcia (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, GargamelVlog, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/gargamelvlog (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Konopskyy, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/c/konopskyy (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Mateusz Spysiński, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/zyjtakjakchcesz (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Prostracja, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/c/prostracja (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, SA Wardega, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/wardegasa (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Statki, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/c/statki (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, TheNitroZyniak, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/thenitrozyniak (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Tomasz gimper działowy, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/gimperr (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Wataha-Krulestwo, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/krulestwo (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, Z Dvpy, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/programzdupy (accessed: 4 February 2023).
Social Blade, ZeboPL, [in:] YouTube, 2022, https://socialblade.com/youtube/user/zebopl (accessed: 4 February 2023).
Spysiński, M. Rafatus wraca i nagrywa commentary [Rafatus returns and records commentary (content)], [in:] YouTube, 2022, June, 4, https://www.youtube.com/watch?v=XxvcvKrZQME (accessed: 24 June 2023).
Spysiński, M., Umysł Klaudelizy [the mind of KLAUDELIZA], [in:] YouTube, 2019, April, 29, https://www.youtube.com/watch?v=_eNFLe_G9Uk&list=PLrmZq2WctJViLgUpdKwxb0OTubc2OQJhQ&index=3 (accessed: 24 June 2023).
The “Mateusz Spysiński” channel. All playlists, [in:] YouTube, https://www.youtube.com/c/zyjtakjakchcesz/playlists?view=58 (accessed: 22 June 2023).
TheNitroZyniak, Sentino x nitro x masny ben -Ttrójkąt Bermudzki [Sentino, Nitro, Masny Ben - Bermuda Triangle], [in:] YouTube, 2022, March, 22, https://youtu.be/0FTPCEwJpCY (accessed: 5 November 2022).
Tomasz gimper działowy, Gimpson x Friz x Mamiko x Remo - BOMBSITE B., [in:] YouTube, 2022, July, 24, https://youtu.be/BttjSmLiv4o, (accessed: 21 November 2022).
Tomasz gimper działowy, Leksiu – Jak zniszczyć człowieka? [Leksiu - How to destroy a man?], [in:] YouTube, 2022, January, 12), https://www.youtube.com/watch?v=-uod5xBR3GM (accessed: 10 November 2022).
Tomasz gimper działowy, Przerażająca relacja Queen Of The Black ???? [The terrifying story by Queen of the Black], [in:] YouTube, 2022, January, 18, https://www.youtube.com/watch?v=Z9KtLX9Oz1o (accessed: 13 November 2022).
Tomasz gimper działowy, Wyjaśniam aferę budowlaną - moje śledztwo! [I’m explaining on the construction site case - my investigation!], [in:] YouTube, 2022, February, 24, https://www.youtube.com/watch?v=5eyqE2tyZ4s (accessed: 21 November 2022).
Wardega, SA, Mutant Giant Spider Dog (SA Wardega), [in:] YouTube, 2014, September, 4, https://www.youtube.com/watch?v=YoB8t0B4jx4 (accessed: 4 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Friz oskarża mnie o brak honoru (Wersow, Natsu, Ekipa, Team X) [Friz accuses me of absence honour (Wersow, Natsu, Ekipa, Team X), [in:] YouTube, 2021, September, 14, https://www.youtube.com/watch?v=1WnwnFEa3m4 (accessed: 5 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Hipokryzja Ekipy Friza (Wersow, Nowciax, Friz, Wujek Luki) [The hypocrisy of Ekipa Friza (Wersow, Nowciax, Friz, Wujek Luki)], [in:] YouTube, 2021, July, 26, https://www.youtube.com/watch?v=YDSvyrbPXXY (accessed: 5 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Jak zarabiać 5 mln z reklam na YouTube – Maciej Dąbrowski “Z Dupy” i Wardęga [How to earn 5 million from youtube ads – Maciej Dąbrowski “Z Dupy” and “Wardęga”], [in:] YouTube, 2016, April, 25, https://www.youtube.com/watch?v=2klvM0F5te0&list=PLhRtxgsX0GPq8pwuPWx4dJWPbBeHdb971&index=4 (accessed: 21 October 2022).
WATAHA-Krulestwo, Konop mnie oskarża - odpowiadam (Konopsky, Wardęga) [Konop charge me – I answer], [in:] YouTube, 2022, February, 10, https://www.youtube.com/watch?v=l5w59wkgQho (accessed: 13 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Konopski mnie straszy (Leksiu, Wardęga, Konopsky) [Konopski threaten me (Leksiu, Wardęga, Konopsky)], [in:] YouTube, 2022, January, 18, https://www.youtube.com/watch?v=BcmzsqCd6NA (accessed: 13 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Leksiu gate [!] - Weryfikacja dowodów (Team X, Konopsky, Wardęga) [Leksiugate - verification of evidence (Team X, Konopsky, Wardęga)], [in:] YouTube. 2022, January, 10, https://www.youtube.com/watch?v=3aFCXSLN_Uk (accessed: 13 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Leksiu przerywa milczenie - przesłuchanie [Leksiu stops being silent – listening, [in:] YouTube, 2022, February, 18, https://www.youtube.com/watch?v=7Yo78STUuJk (accessed: 4 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Leksiu przerywa milczenie - psiesłuchanie (Konopsky, Wardęga, Team X, Rozmowa z Leksiem) [Leksiu stops being silent – listening (Konopsky, Wardęga, Team X, conversation with Leksiu], [in:] YouTube, 2022, February, 18, https://www.youtube.com/watch?v=7Yo78STUuJk (accessed: 4 November 2022).
WATAHA-Krulestwo, Młody chłopak okaleczył swoją twarz [The young man mutilated himself in the face], [in:] YouTube, 2015, July, 13, https://www.youtube.com/watch?v=gYxq3Nt_tos (accessed: 3 February 2023).
WATAHA-Krulestwo, Młody chłopak okaleczył swoją twarz [The young man mutilated himself in the face], [in:] YouTube, 2015, July, 13, https://www.youtube.com/watch?v=gYxq3Nt_tos (accessed: 3 February 2023).
WATAHA-Krulestwo, Nowy program Wardęgi [Wardęga's new show], [in:] YouTube, 2016, April, 19, https://www.youtube.com/watch?v=GKObszzGa5c&list=PLhRtxgsX0GPq8pwuPWx4dJWPbBeHdb971&index=5 (accessed: 3 February 2023).
WATAHA-Krulestwo, Nowy program Wardęgi [Wardęga's new show], [in:] YouTube, 2016, April, 19, https://www.youtube.com/watch?v=GKObszzGa5c&list=PLhRtxgsX0GPq8pwuPWx4dJWPbBeHdb971&index=5 (accessed: 3 February 2023).
WATAHA-Krulestwo, Sprytny Konopski (Wardęga, Konopsky) [Clever Konopski (Wardęga, Konopsky), [in:] YouTube, 2022, Yuly, 20, https://www.youtube.com/watch?v=NV19bs5vnLQ (accessed: 21 March 2023).
Wikipedia contributors, Jakub Chuptyś, [in:] Wikipedia, wolna encyklopedia, //pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jakub_Chupty%C5%9B&oldid=68433870 (accessed: 5 November 2022).
Wikipedia contributors, Mutant Giant Spider Dog, [in:] Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mutant_Giant_Spider_Dog&oldid=1053648677 (accessed: 4 November 2022).
Wikipedia contributors, Stańczyk, [in:] Wikipedia, wolna encyklopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Sta%C5%84czyk&oldid=1106525576 (accessed: 12 November 2022).
Z Dvpy, Wszyscy jesteśmy OVER PARTY - Strzał z D [Everyone are “over party”], [in:] YouTube, 2022, January, 13), https://www.youtube.com/watch?v=Z01wOsFogis (accessed: 13 January 2023).
ZeboPl, Ostateczna odpowiedź Wardęgi [Final Wardęga’s answer], [in:] YouTube, 2022, June, 23, https://www.youtube.com/watch?v=Vi1kmDaQdNg (accessed: 5 November 2022).
ZeboPl, Witam na moim kanale. YouTube [Welcome to my channel], [in:] YouTube, 2017, March, 18, https://www.youtube.com/watch?v=HIdSFtcBQoE (accessed: 12 November 2022).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
