“Fear to write, what is going on here…”. Gossip, rumor, political parlor conversations of the Saxon times
DOI:
https://doi.org/10.24917/20811861.21.3Keywords:
gossip, hearsay, slander, mass media, circulation of information, 18th century, Polish-Lithuanian CommonwealthAbstract
Gossip has been an important element of mass communication for centuries and played a special role in the period of limited access to the mass media. The task of social media is not only to provide information, but also to build specific patterns of behavior, cognitive stereotypes that are accepted by society as certain norms of behavior and ideas about the world. The limited reach of the mass media (handwritten and printed newspapers, written reports) caused a hunger for knowledge and the scarcity of applicable models, hence the popularity of rumors, which became a transmission tool for social communication, and often also an opinion-forming tool.
References
Bilińska M., Plotka jako gatunek mowy i tekstu, „Językoznawstwo: współczesne badania, problemy i analizy językoznawcze” 2009, nr 3, s. 93–102.
Błachowicz E., Plotka: w świetle teorii aktów mowy i zasad komunikacji międzyludzkiej, Rzeszów 2010.
Błachowicz-Wolny E., Plotka albo poczta pantoflowa jako ulubiona forma komunikacji międzyludzkiej, „Poradnik Językowy” 1995, nr 2.
Thiele-Dohrmann K., Psychologia plotki, tłum. A. Krzemiński, Warszawa 1980.
Drob J., Obieg informacji w Europie w połowie XVII w. w świetle drukowanych i rękopiśmiennych gazet w zbiorach watykańskich, Lublin 1993.
Duszak A., Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa 1998.
Jęczeń A., Komunikacja na granicy prawdy, czyli o plotce w kulturze masowej, „Acta Humana 2011, nr 2, s. 109–121.
Kaus J., Puppel S., Udział plotki i plotkowania w komunikacji ustnej na przykładzie komunikacji biurowej – podejście hybrydowe: pragma-, socjo-, psycho- oraz ekolingwistyczne, „Scripta Neophilologica Posnansensia” 2021, t. XXI, s. 109–131.
Maliszewski K., Komunikacja społeczna w kulturze staropolskiej, Toruń 2001.
Maliszewski K., Obraz świata i Rzeczypospolitej w polskich gazetach rękopiśmiennych z okresu baroku. Studium z dziejów kształtowania się i rozpowszechniania sarmackich stereotypów wiedzy i informacji o „Theatrum mundi”, Toruń 1990.
Popiołek B., „Awizów przy naszym dworze bardzo jest mało”. Ksiądz Tomasz Perkowicz SJ (1652–1720) jako korespondent Anny Franciszki Zamoyskiej, podskarbiny koronnej. Studium z dziejów obiegu informacji w czasach saskich, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” 2020, t. 18, s. 20.
Popiołek B., Między a prawdą a plotką. Prasa rękopiśmienna epoki saskiej jako źródło do historii mentalności, [w:] Sic erat in fatis. Studia i szkice historyczne dedykowane Profesorowi Bogdanowi Rokowi, t. II, red. E. Kościk, R. Żerlik, P. Badyna, F. Wolański, Toruń 2012.
Popiołek B., Rola kobiet w kształtowaniu polityki matrymonialnej rodzin szlacheckich w XVII-XVIII wieku, [w:] Jednostka, rodzina i struktury społeczne w perspektywie historyczne. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Cezaremu Kukli z okazji 45-lecia pracy naukowej, red. P. Łozowski, R. Poniat, Białystok 2022, s. 399–411.
Popiołek B., Warszawskie nowiny Jadwigi Rafałowiczówny. Listy do Henryka Denhoffa i Elżbiety Sieniawskiej z przełomu XVII i XVIII w., [w:] Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. 1 (stulecia XV–XVIII), red. P. Borek, M. Olma, Kraków 2011.
Reszka J., Obmowa a plotka. Donos i oczernianie. Rozważania semantyczne, „Poradnik Językowy” 1995, nr 2.
Szwaciński T., Rosja a Piotr i Jan Sapiehowie w obie kryzysu ostrogskiego (1754–1758), „Kwartalnik Historyczny”, R. 2012 (CXIX), nr 1, s. 31–65.
Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 3, Warszawa 2003.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
