Karol Glombiowski’s idea of the book in the process of social communication
DOI:
https://doi.org/10.24917/20811861.22.2Keywords:
Karol Głombiowski, social communication and media studies, book studies, bibliology, theoryAbstract
The formation of the paradigm of the discipline of book studies and the research fields belonging to it in Poland had its own specificity, depending on the influence of concepts formulated in the world, as well as the situation of Polish science. In the 1950s-1980s, it owed its particular dynamics to the Wrocław/Polish school of bibliology. The creator of the theoretical concept was Karol Głombiowski – a philologist, book historian, book theoretician and pragmatist. The research concept he created, taking into account philosophical, philological, historical, anthropological and sociological aspects, was presented in 1980. Currently – in the face of the location of multi-aspect studies of the “book” in the discipline of social communication and media studies - it is worth returning to Głombiowski's concept as an attempt to indicate an inter- and multidisciplinary understanding of the fundamental subject of the investigations of “book researchers”.
References
Bieńkowski W., O pseudonauce bibliologii i najpilniejszych potrzebach bibliografii, Warszawa 1953.
Bohatkiewicz A., Rzecz o bibliografii powszechnej, Wilno 1830.
Brzezińska A., Guriewicz A., Annales i polska dyskusja wokół antropologii historycznej, [w:] Antropologizowanie humanistyki. Zjawisko, proces, perspektywy, red. J. Kowalewski, W. Piasek, Olsztyn 2009, s. 223–241.
Burke P., Historia kulturowa. Wprowadzenie, tłum. J. Hunia, Kraków 2012.
Burke P., What is Cultural History, Cambridge 2004.
Chamera-Nowak A., Roman i Andrzej Tomaszewscy w niewoli książek, [w:] W poszukiwaniu odpowiedniej formy, Wrocław 2012, s. 217-231.
Dobrowolski K., Metoda integralna, Kraków 1966.
Dobrowolski K., Zagadnienie nauki o książce, [w:] IV Zjazd Bibliotekarzy Polskich w Warszawie. Referaty, cz. 2, Warszawa 1936, s. 7–15.
Dróżdż A., Dywagacje wokół kwestii założeniowości oraz pola badań bibliologicznych, „Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” 2007, t. 5, s. 28–36.
Geertz C., Interpretacja kultur. Wybrane eseje, tłum. M.M. Piechaczek, Kraków 2005.
Głombiowski K., Bibliotekoznawstwo jako dyscyplina uniwersytecka, „Roczniki Biblioteczne” 1962, r. 6, s. 1–19
Głombiowski K., Czy bibliologia może wybić się na samodzielność? (w odpowiedzi moim czytelnikom – rzeczywistym i urojonym), „Roczniki Biblioteczne” 1983, r. 27, z. 1–2, s. 559–605.
Głombiowski K., Książka a inne sposoby zapisu dzieła piśmienniczego, czyli o semiotyce książki, „Studia o Książce” 1983, t. 13, s. 3–15.
Głombiowski K., Książka a inne środki przekazu dzieła literackiego, „Studia o Książce” 1979, t. 9, s. 3–16.
Głombiowski K., Książka w procesie komunikacji społecznej, Wrocław 1980.
Głombiowski K., Moja droga ku nauce o książce, „Gdańskie Zeszyty Humanistyczne” 1987, r. 26, nr 30, s. 313–220.
Głombiowski K., Nauka o książce nauką o człowieku, „Studia o Książce” 1973, t. 4, s. 26–40.
Głombiowski K., O dalszy rozwój bibliotekoznawstwa uniwersyteckiego, „Roczniki Biblioteczne” 1967, r. 11, z. 3/4, s. 451–465.
Głombiowski K., O dwóch tendencjach badań bibliologicznych, „Studia o Książce” 1981, t. 11, s. 3–16.
Głombiowski K., O funkcjonalną koncepcję nauki o książce, „Studia o Książce” 1970, t. 1, s. 5–24.
Głombiowski K., Problemy historii czytelnictwa, Wrocław 1966.
Głombiowski K., Teoria i metodologia nauki o książce. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 1984.
Głombiowski K., Szwejkowska H., Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu, Warszawa–Wrocław 1971.
Głowiński M., Wirtualny odbiorca w strukturze utworu poetyckiego, [w:] Studia z teorii i historii poezji, red. M. Głowiński, Wrocław-Warszawa–Kraków 1967, s. 7–32.
Hombek D., Z dziejów wrocławskiej bibliologii. Kultura książki w działalności Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego (Bożena
Koredczuk, Badania nad książką, biblioteką i informacją w kręgu towarzystw naukowych. Komisja Bibliologii i Bibliotekoznawstwa Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego (1953–2003), Wrocław–Warszawa 2021…), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” 2023, t. 2, s. 575–581.
Kłoskowska A., Społeczne ramy kultury, Warszawa 1972.
Korczyńska-Derkacz M., Łuszpak A., „Studia o Książce” (1970–1993) – koncepcje programowe i ich realizacja, „Roczniki Biblioteczne” 2016, t. 60, s. 223–245.
Koredczuk B., Bibliologia dyscypliną rozwojową/integrującą czy adaptacyjną/zintegrowaną?, [w:] Książki mają swoją historię. Studia ofiarowane Profesor Barbarze Bieńkowskiej, red. J. Puchalski, Warszawa 2021, s. 33.
Koredczuk B., Karol Głombiowski – twórca wrocławskiej szkoły bibliologicznej, [w:] Książka i biblioteka w procesie komunikacji społecznej, red. R. Aleksandrowicz, H. Rusińska-Giertych, Wrocław 2015, s. 19–38.
Koredczuk B., Library science versus bibliology: a contribution to the study of the impact of politics and ideology on the creation of names for book institutions in post-war Poland – the case of Wrocław, „Roczniki Biblioteczne” 2023, r. 67, s. 119–129.
Koredczuk B., Początki teorii bibliologii. Dictionnaire raisonné de bibliologie (1802–1804) Gabriela Etienne’a Peignota. Analiza i recepcja, Wrocław 2005.
Koredczuk B., Woźniak-Kasperek J., Bibliologia i informatologia w naukach o komunikacji społecznej i mediach – odrębność czy komplementarność?, „Studia Medioznawcze” 2019, t. 20, nr 3 (78), s. 212–224.
Kubów S., Sylwetki polskich bibliologów, Wrocław 1983; Z. Nowak, Karol Głombiowski (1913–1986), „Roczniki Biblioteczne” 1987, r. 31, z. 1, s. 406.
Labuda G., Rec. „Książka w procesie komunikacji społecznej”, Karol Głombiowski, Wrocław [etc.] 1980, „Studia Źródłoznawcze” 1983, t. 27, s. 239.
Labuda G., Rozważania nad teorią i historią kultury i cywilizacji. Wybór studiów i rozpraw, Poznań 2008.
Łupszak A., O potrzebie filozoficznej refleksji w nauce o książce – filozoficzne inspiracje Karola Głombiowskiego, „Biuletyn EBIB” 2007, [on-line] https://www.ebib.pl/?page_id=63 – 28.12.2024.
Maleczyńska K., Profesor dr Karol Głombiowski, „Roczniki Biblioteczne” 1983, r. 27, s. 3–14.
Maleczyńska K., Rec.: Karol Głombiowski: Teoria i metodologia nauki o książce: wybrane zagadnienia, Gdańsk 1984, „Roczniki Biblioteczne” 1986, r. 30, z. 1–2, s. 523–524.
Margul T., Z obłoków bibliologii na ziemiȩ bibliotekoznawstwa, „Przegląd Biblioteczny” 1953, t. 4, 350–358.
McLuhan M., Wybór pism, tłum. K. Jakubowicz, Warszawa 1975.
Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, Warszawa 2002.
Migoń K., Bibliologia historyczna w kręgu wrocławskiego bibliotekoznawstwa uniwersyteckiego, [w:] Bibliologia i informatologia, red. D. Kuźmina, Warszawa 2011, s. 47–55.
Migoń K., Bibliologia wobec medioznawstwa: izolacja, komplementarność czy integracja, [w:] Książka i prasa w systemie komunikacji społecznej. Przeszłość, dzień dzisiejszy, perspektywy, red. M. Juda, Lublin 2002, s. 13–18.
Migoń K., Bibliologia wśród innych nauk. Koncepcje, realizacje, perspektywy, [w:] Bibliologia. Problemy badawcze nauk humanistycznych, red. D. Kuźmina, Warszawa 2007, s. 13–24.
Migoń K., Karol Głombiowski – bibliolog wrocławski i gdański, „Libri Gedanenses” 1995/1996, t. 13/14, s. 165–176.
Migoń K., Karola Głombiowskiego droga do bibliologii, [w:] Bibliotekarze polscy we wspomnieniach współczesnych. W kręgu nauki i bibliotek, Warszawa 1993, s. 20–27.
Migoń K., Karol Głombiowski (1913–1986), „Studia o Książce” 1988, t. 17, s. 3–15.
Migoń K., Karol Głombiowski, [w:] Uczeni wrocławscy, red. J. Trzynadlowski, Wrocław 1974, t. 2, s. 35–37.
Migoń K., Nauka o książce wśród innych nauk społecznych, Wrocław 1976.
Migoń K., Nauka o książce. Zarys problematyki, Wrocław 1984.
Migoń K., O nazwie dyscypliny, którą uprawiamy, „Przegląd Biblioteczny” 1993, t. 61 (1/2), s. 109–113.
Migoń K., O przedmiocie badań współczesnej bibliologii, „Konspekt” 2004, nr 19, s. 27–29.
Migoń K., Uniwersum piśmiennictwa, jego właściwości, granice i sposoby istnienia, [w:] Uniwersum piśmiennictwa wobec komunikacji elektronicznej, red. K. Migoń, M. Skalska-Zlat, Wrocław 2009, s. 11–20.
Migoń K., Z dziejów nauki o książce, Wrocław 1979.
Muszkowski J., Wstęp do socjologii książki, „Studia o Książce” 1973, nr 3, s. 89–152.
Navickienė A., Dokumentai, teikiantys faktų apie knygos mokslo teoretiko Aleksandro Wiktoro Bohatkiewicziaus gyvenimą, „Knygotyra” 2005, t. 45, s. 210–229.
Navickienė A., Knygos mokslo teoretikas Aleksandras Viktoras Bohatkiewiczius, [w:] Aleksandras Viktoras Bohatkiewiczius: veikalas apie visuotinę bibliografiją, red. A. Braziūnienė, A. Navickienė, S. Rankelienė, Vilnius 2004, s. 10–65.
New Perspectives on Historical Writing, red. P. Burke, Cambridge 2001.
Pietrzkiewicz I., Kultura książki w zakonach męskich Wielkiego Księstwa Litewskiego XVXVIII wieku, Kraków 2019.
Prace Karola Głombiowskiego w artykułach opublikowanych na łamach wybranych polskich czasopism naukowych – analiza cytowań, [w:] Książka i biblioteka w procesie komunikacji społecznej, red. R. Aleksandrowicz, H. Rusińska-Giertych, Wrocław 2015, s. 75–91.
Sadowska J., Marksistowskie poglądy Władysława Bieńkowskiego w teorii i praktyce bibliotecznej, [w:] Książka zawsze obecna. Prace ofiarowane Profesorowi Krzysztofowi Migoniowi, Wrocław 2010, s. 335–346.
Sierotwiński S., Zadania nauki o książce, „Przegląd Biblioteczny” 1953, t. 21 (2), s. 121125.
Socha I., Nauka o książce w Polsce w latach 1945–2015. Teoretyczne źródła inspiracji, „Roczniki Biblioteczne” 2016, t. 60, s. 41–70.
Sojak R., Paradoks antropologiczny. Socjologia wiedzy jako perspektywa ogólnej teorii społeczeństwa, Wrocław 2004.
Struktura społeczna a osobowość, tłum. M. Tabin, wstęp A. Kłoskowska, Warszawa 1969.
Strzemiński W., Druk funkcjonalny, [w:] Pisma, Wrocław 1975.
System społeczny, tłum. M. Kaczmarczyk, Kraków 2009.
Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003.
Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Kraków 2005.
Sztompka P., Socjologia, Kraków 2007.
Tomaszewski A., Architektura książki. Dla wydawców, redaktorów, poligrafów, grafików, autorów, księgoznawców i bibliofilów, Warszawa 2018.
Tomaszewski R., Pismo drukarskie a estetyka druku, Toruń 1987.
Tomaszewski R., Style i funkcja czarnej sztuki, Warszawa 1974.
Woźniak-Kasperek J., Nauki o komunikacji społecznej i mediach – forma, treść, kontekst, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” 2021, t. 19, s. 3–18
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
